Το κύριο χαρακτηριστικό της καυτερής πιπεριάς, δηλαδή η καυστικότητά της, οφείλεται στην καψαϊκίνη.

Περιέχει αξιοσημείωτη ποσότητα βιταμινών, μεγαλύτερη από εκείνη των γλυκών ποικιλιών. Επικρατεί η βιταμίνη C (που όμως χάνετε κατά τη διάρκεια της αποξήρανσης, εάν ακολουθηθεί αυτός ο τρόπος συντήρησης), και ακολουθούν οι: A, B και D, PP, B2, E (που αυξάνει την οξυγόνωση του αίματος και ευνοεί την γονιμότητα).

Επίσης, περιέχει καρωτινοειδή και μεταλλικά άλατα και διευκολύνει τις διεργασίες της χώνεψης και τις γαστρικές εκκρίσεις.

Επιπλέον, η δράση της κατά του φουσκώματος, την κάνει πολύ αποτελεσματική, ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς, καλοκαιρινούς μήνες.

Έχει αντικαταθλιπτικές ιδιότητες, τονώνει τους ιστούς χαρίζοντας τους ζωντάνια, και ενεργοποιεί τη φλεβική κυκλοφορία καθώς και εκείνη των τριχοειδών αγγείων.

Έχοντας αγγειοδιασταλτικές και αντιχοληστερινούχες ιδιότητες, συμβάλει στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Αντενδείκνυται σε άτομα που υποφέρουν από κολίτιδα.

Η καυτερή πιπεριά χρησιμοποιείται και για εξωτερική χρήση, ως συστατικό σκευασμάτων που θεραπεύουν ρευματισμούς και νευραλγίες. Η χρήση της, όμως, για τέτοιους, θεραπευτικούς σκοπούς, πρέπει πάντα να ελέγχεται από ειδικούς γιατρούς.