Πρόκειται για τις ρίζες ενός φυτού, που ήταν γνωστό πολλούς αιώνες πριν στον ελλαδικό, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου, με το όνομα όρχις (Orchis mascula, της οικογενείας των Ορχιδωδών).

Του αποδίδονταν αφροδισιακές ιδιότητες, γι’ αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως Σερνικοβότανο. Το βότανο που χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά! Στις ρίζες αυτού του φυτού αναπτύσσονται κόνδυλοι που αποξηραίνονται, αλέθονται και από τη σκόνη τους γίνεται το θαυμάσιο αυτό αφέψημα, που «ευφραίνει και το στόμα και την ψυχή», όπως έλεγαν οι παλιοί, γνωρίζοντας, με την απλοϊκή τους σοφία, ότι και στο σώμα προσφέρει θαυμαστά οφέλη.

To σαλέπι χρησιμοποιείται για την τόνωση των ασθενών κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής τους. Δρα κατά της δυσεντερίας και του ξερόβηχα με φλογώσεις.

Είναι ένα ρόφημα ζεστό, θερμικό, έχει γλυκιά γεύση και συνδέεται περισσότερο με τους πνεύμονες και το πεπτικό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που πωλείται κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Κατά τους χειμερινούς μήνες, το κρύο παγιδεύεται στον πνεύμονα με τη μορφή του φλέγματος. Πίνοντας σαλέπι μαλακώνουν τα φλέγματα και απομακρύνονται μαζί με το κρύο.

Το σαλέπι, λόγω της κολλώδους φύσης του, επιδρά επουλωτικά στα τοιχώματα του πεπτικού. Επουλώνει έλκη στο στομάχι και στο έντερο.

Υπάρχει το αυθεντικό σαλέπι Ιωαννίνων με το καταπληκτικό άρωμα! Ένα απίθανο ρόφημα για το βήχα, αποχρεμπτικό, για τα βρογχικά και για περιπτώσεις άσθματος, επίσης μπορεί να αποτελέσει όπλο στην έξαρση των εποχικών ιώσεων (βλ.συνταγές).